Het is je misschien opgevallen dat sommige sommeliers en wijnregisseurs zichzelf nu 'curatoren' van hun wijnkaart noemen. Af en toe kan een restaurant of wijnrecensent een korte wijnkaart aanvullen als 'goed samengesteld', als deze boordevol fascinerende opties staat.
Aangezien het werkwoord 'kapelaan' en het zelfstandig naamwoord 'curator' van toepassing kunnen zijn op de persoon in een kunstmuseum die verantwoordelijk is voor het selecteren van de kunst voor tentoonstellingen, hebben sommige waarnemers het gebruik van de woorden voor zoiets alledaags als een wijnkaart van een restaurant beteugeld. Ik denk dat ze het bij het verkeerde eind hebben. Het lijkt misschien kieskeurig of kostbaar, maar het is logisch in de context van bijzonder goede wijnlijsten, vooral als die een sterk gefocust en scherp selectief standpunt weerspiegelen.
Een van de taken van een curator, zoals ik ontdekte toen ik de woorden opzocht in verschillende woordenboeken en encyclopedieën (niet alleen de alomtegenwoordige maar soms onbetrouwbare Wikipedia), is het geven van schriftelijke interpretaties van de inhoud van een collectie. Lijsten die beschrijvingen van hun wijnen toevoegen, die ze in een smaakcontext proberen te plaatsen, doen precies dat.
De eerste definitie van 'pastoor' is overigens niet als een werkwoord maar als een zelfstandig naamwoord, een religieuze post. Sommige woordenboeken herkennen het niet eens als werkwoord. Context is alles, nietwaar?
Nu begrijp ik een tegenzin om wijn al te fantaseren, wat tenslotte een drank is, iets om bij het avondeten te drinken. Ondanks het emotionele effect dat het op sommigen van ons kan hebben, en zonder het ambacht dat erop van toepassing is te ontkennen, is een fles wijn geen kunstwerk. (Dit is een reden waarom ik het niet eens ben met degenen die beweren dat het beoordelen van wijnen heiligschennis is, vergelijkbaar met het scoren van een Michelangelo-sculptuur, een Renoir-schilderij of een Picasso-tekening. Het is een product dat bedoeld is om te worden verkocht en geconsumeerd.)
Ondanks zijn toespeling op kunst heeft 'curator' een meer algemene definitie. Al mijn bronnen zijn het er vrijwel over eens dat een curator een culturele collectie organiseert en onderhoudt. Het kan voor een museum zijn, maar niet per se. In Schotland beschrijft een curator routinematig een oppas. In Australië en Nieuw-Zeeland wordt de terreinwachter van een cricketveld een curator genoemd. Nuchter kan het niet worden.
Bovendien lijkt het mij dat we een woord nodig hebben om die onverschrokken zielen te beschrijven die hun wijnlijsten bewerken tot een beheersbaar formaat, en een strakke reeks opties bedenken die de cultuur van de regio's, keukens, stijlen van hun restaurants weerspiegelen of gewoon een mind-set met een grondgedachte erachter. Hoewel ik net zo graag in de zandbak van grote, brede wijnlijsten speel als de volgende wijnliefhebber, wil ik als ik aan tafel ga soms gewoon snel een wijn vinden die bij de gelegenheid en de maaltijd past. Een lijst met 75 tot 150 wijnen is slechts het ticket, als er een curator achter zit.